Nieuwe Richtlijn en wet Pakketreizen van kracht


3 juli 2018 om 13:52 door

Reisbedrijven moeten voldoen aan eisen wet
Vanaf 1 juli 2018 is op alle reisovereenkomsten die op of vanaf die datum zijn afgesloten de wet Pakketreizen en Gekoppelde Reisarrangementen van toepassing. Indien een consument een overeenkomst sluit met een reisbedrijf (‘handelaar’) waarbij minimaal twee reisdiensten worden afgenomen of samengevoegd via datzelfde verkooppunt is de reiziger nog beter beschermd. Zo’n vooraf georganiseerde reis die minimaal uit twee reisdiensten bestaat en minimaal een overnachting bevat wordt een pakketreis genoemd. De Richtlijn EG 2015/2302 geldt sowieso in alle lidstaten van de EU plus de landen Noorwegen, IJsland en Liechtenstein.

Onderuit komen?
Het reisbedrijf (de handelaar) dat gewoonweg stelt dat zij geen pakketreis aanbiedt terwijl de reis zich wel kwalificeert als een pakketreis, komt hier niet mee weg. Als de reis volgens de wet aangemerkt mag of kan worden als een pakketreis, dan is de handelaar ‘reisorganisator’ met alle rechten en plichten vandien en geniet de reiziger de beoogde bescherming.

Controle consument
De consument zou in principe snel kunnen controleren of hij of zij goed beschermd is onder de nieuwe Richtlijn. Als sprake is van een pakketreis moet de handelaar (de reisorganisator) de consument hierover verplicht informeren – vóor het sluiten van een overeenkomst – middels een standaard Modeltekst (Informatieblad) welke te vinden is als bijlage in de Verordening EG 2015/2302. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX%3A32015L2302

Geen pakketreis
Er is – in beginsel – geen sprake van een pakketreis als de reis zonder winstoogmerk verkocht wordt, het een incidentele reis betreft of zich richt op een beperkte groep reizigers. Voorbeelden zijn het schoolreisje of een reis die zich richt op een taalcursus.

Zakenreizen
Er is evenmin sprake van een pakketreis als er een algemene overeenkomst, een raamovereenkomst bijvoorbeeld, ten grondslag ligt aan de reizen die een handelaar verkoopt aan een bedrijf of aan het bedrijf dat handelt namens haar werknemers in het kader van bedrijfsactiviteiten.

Misverstand 1
De zakenreiziger is echter gewoon een consument onder de nieuwe Richtlijn en geniet dezelfde bescherming. Het is daarom maar de vraag of een bedrijf zo’n raamovereenkomst met een reisbedrijf moet aangaan. Duidelijke afspraken over elkaars rechten en plichten en de bescherming van de reiziger zouden net zo goed voorop behoren te staan. Een bedrijf dient zich goed bewust te zijn van de eventuele rechten of bescherming waar men vanaf ziet.

Garantie faillissement
Een belangrijk gevolg voor consumenten zal zijn dat er nog strenger gecontroleerd kan en gaat worden op de verplichte verzekering die reisbedrijven moeten hebben afgesloten om consumenten te beschermen tegen een faillissement van dat reisbedrijf. De consument kan nu op nog eenvoudiger wijze controleren of sprake is van een zogenaamde pakketreis en de verplichte verzekering tegen insolventie.

Nederland
Een zogenaamde Europese Richtlijn, in tegenstelling tot een Europese Verordening, moet omgezet zijn in nationale wetgeving. Er kunnen daarom per lidstaat nog kleine, maar belangrijke, verschillen bestaan. Deze verschillen mogen de algemene rechten van consumenten en de verplichtingen van de reisorganisator echter niet verzwakken of uithollen ten opzichte van de Europese Richtlijn.

Verjaring
In Nederland, bijvoorbeeld, is het recht om een vordering tegen de reisorganisator in te zetten verhoogd naar twee jaar. Dit was 1 jaar.

Schade
Ook de minimale en/of maximale schade die men kan vorderen is in de Richtlijn vastgesteld. De reisorganisator kan zijn eventuele plicht om ‘gewone’ schade te vergoeden niet beperken tot driemaal de reissom (exclusief eventuele premies verzekeringen). Als sprake is van grove opzet of letselschade kan de schade niet beperkt worden. Een voetnoot hier: als een Internationaal Verdrag anders stelt kan de schade mogelijk wel beperkt worden. Denk aan het Verdrag van Montreal inzake schade als gevolg van vertraging, beschadiging of verlies van bagage. Ook daarom is het verstandig als zakenreiziger goed te kijken naar de eventuele raamovereenkomst die men als bedrijf met een reisbedrijf mogelijk sluit.

Verplichtingen reisorganisator I
De handelaar (het reisbedrijf) die/dat aangemerkt kan worden als reisorganisator heeft vergaande verplichtingen. Als gezegd dient de organisator de consument te beschermen tegen faillissement. In Nederland dient de organisator zich derhalve aan te sluiten bij – bijvoorbeeld – de betrouwbaar bekend staande SGR, GGTO of STO. Een organisator kan zich natuurlijk ook op andere wijze verzekeren tegen faillissement. Een consument kan dit controleren bij de ACM, www.acm.nl Volgens de Memorie van Toelichting zou de ACM een optie moeten bieden voor consumenten om dit snel te controleren via een register. De verschillende garantiefondsen kennen qua toelating van reisbedrijven allen hun eigen specifieke eisen en doelgroep. ANVR-leden zitten doorgaans bij de SGR. De GGTO is grosso modo voor direct-sellers die minder omzet draaien dan ca. 1,5 miljoen en vraagt niet direct om een bankgarantie. De STO is feitelijk een fonds met een derdengeldrekening. De consument betaalt aan de Stichting Derdengelden Certo Escrow. Het reisorganisatie krijgt zijn geld pas na afloop van de reis. De GGTO biedt op eenvoudige wijze ook dekking aan B2B-boekingen, zakenreizigers, daar waar de SGR hiertoe een nieuw vehikel heeft opgetuigd, de SGR-Z. Zie ook: www.stichting-GGTO.nl, www.sgr.nl, www.sgrz.nl en www.sto-reisgarantie.nl

Oneerlijk?
De ACM heeft mondeling laten weten dat zij zich vooralsnog beperkt tot een verwijzing naar de 3 genoemde garantiebedrijven SGR, GGTO of STO. Dit lijkt deze bedrijven te bevoordelen boven andere regelingen. Het zou eerlijker en transparanter zijn als een reisbedrijf ook andere regelingen kan aanmelden bij de ACM en de ACM deze openbaart met naam en toenaam, zodat de consument ook dan een snelle controle kan uitvoeren. De ACM lijkt de Memorie anders uit te leggen dan ogenschijnlijk beoogd. Feit is voorts dat er ondanks de verplichte verzekering voor reisorganisaties nauwelijks concurrentie of marktwerking is. Een slechte zaak.

Calamiteitenfonds
Veel reisbedrijven zijn voorts aangesloten bij het Calamiteitenfonds. Dit fonds dekt de mogelijke schade of derving van (ongenoten) vakantiedagen in het geval een calamiteit is vastgesteld door de ‘calamiteitencommissie’. Een reisadvies code rood van het Ministerie van Buitenlandse zaken kwalificeert zich doorgaans ook als zodanig. Een reisadvies kan echter beperkt worden tot een bepaalde regio. Indien de consument de bewuste regio vrijwillig en op eigen initiatief wil of wilde bezoeken kan het zijn een reisadvies niet op die situatie of calamiteit toeziet. De te bezoeken regio of plaats dient wel onderdeel te zijn van de beloofde reisdiensten en het te verwachten reisprogramma in de reisovereenkomst. Deelname door reisorganisatoren aan het Calamiteitenfonds is overigens niet altijd verplicht. Losse vervoersdiensten vallen overigens sowieso buiten de reikwijdte van de dekking. Zie verder www.calamiteitenfonds.nl en https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-buitenlandse-zaken/reisadviezen

Misverstand Garantie tegen faillissement en Calamiteitenfonds
Een wijdverbreid misverstand is dat menigeen denkt dat de reissom van de reiziger altijd beschermd is in het geval van een vastgestelde calamiteit of een ‘negatief reisadvies’, code rood reisadvies (volksmond: deze term wordt formeel niet meer gebruikt). De reiziger die nog niet vertrokken is kan geen beroep doen op het Calamiteitenfonds. Het fonds dient – eventueel – slechts dekking als de reiziger al vertrokken is. De reisorganisator van een pakketreis moet de reis in nagenoeg alle omstandigheden gewoon kúnnen uitvoeren. Ook in het geval van overmacht of een calamiteit. Kan de reis niet worden uitgevoerd, dan kan de reiziger in het algemeen binnen een paar dagen voor vertrek zijn overeenkomst laten ontbinden en/of aanspraak maken op terugbetaling van zijn reissom. Een kosteloze annulering kort gezegd. De reiziger komt namelijk eveneens een beroep toe op overmacht in zo’n geval, hij of zij kan zijn reis ten slotte niet maken. Een dekking tegen faillissement van een reisbedrijf geldt sowieso niet voor losse vliegtickets.

Verplichtingen reisorganisator II
De organisator is onder de nieuwe Richtlijn ook verplicht om de reiziger vergaande hulp en bijstand te bieden in het geval van problemen op de bestemming. Uiteraard binnen het redelijke, maar de organisator moet ook hulp en bijstand bieden in het geval van buitengewone omstandigheden (overmacht). Is deel reiziger die transport heeft geboekt gestrand omdat de geboekte luchtvaartmaatschappij niet terug kan vliegen naar Nederland, dan zal de organisator de eerste 3 nachten moeten vergoeden of aanbieden opdat de reiziger niet aan zijn lot wordt overgelaten. Overigens moest de airline dit voorheen ook al. Het recht van de ‘gestrande’ reiziger op hulp en bijstand wordt nog versterkt en in wezen van onbeperkte duur als de reiziger in de overeenkomst of anderszins aantoonbaar heeft meegedeeld of vast lagen leggen dat sprake is van beperkte mobiliteit, bepaalde gezondheidsbeperkingen of een zwangerschap.

Reissomverhoging
Negatief voor de consument, maar gunstig voor de reisorganisator is het feit dat de reissom tot 8% verhoogd mag worden zonder dat de consument dit af kan wijzen. Dit geldt overigens slechts voor een stijging wegens brandstofkosten, belastingen of heffingen van bijvoorbeeld overheidswege. Deze bepaling lijkt in strijd met al het contracten- en consumentenrecht, maar ligt er nu wel. De vraag dient zich aan wat er gebeurt als de reiziger de verhoging van 8% (pp) niet kán betalen? Dat is niet geheel ondenkbaar. De verhoging mag evenmin later dan 20 dagen voor vertrek worden doorbelast.

Kosteloze annulering
De reiziger kan dan weer zijn reis kosteloos annuleren als er sprake is van een ‘aanzienlijke wijziging’. Dit kan een wijziging van de vertrek- of aankomsttijd zijn als dit een groot ongemak, hogere kosten, ander vervoer of een andere accommodatie met zich meebrengt. Ook in het geval van een dekkingsbeperking of ‘negatief reisadvies’ kan de reiziger in principe kosteloos annuleren.

Vertraging of annulering
De reiziger heeft op basis van EG 261/2004 en in het geval van een vluchtvertraging, instapweigering (overboeking) of wijziging van zijn vlucht (binnen 2 weken voor vertrek) recht op compensatie als zijn of haar vlucht minimaal 3 uur later op de eindbestemming aankomt. Er zijn uitzonderingen, maar die zijn zeldzaam. Een technisch mankement of defect levert geen overnacht op, een staking of ziekte van eigen personeel evenmin. Formeel heet dit; de airline kan zich niet bevrijden van zijn betalingsplicht van die compensatie, tenzij sprake is van buitengewone omstandigheden.

Vertraging en organisator
Als de reiziger een pakketreis heeft geboekt is de organisator feitelijk verplicht om de overeenkomst uit te voeten. Als de luchtvaartmaatschappij een vlucht vertraagt of annuleert kan de reiziger zich wenden tot de organisator van een pakketreis. Die is uiteindelijk verantwoordelijk voor het bieden van een alternatief opdat de reiziger zijn reis kan vervolgen.

Regres of verhalen schade
De reisorganisator kan de schade die hij of zij eventueel lijdt, natuurlijk trachten te verhalen op de werkelijke veroorzaker van die schade. Voor advies of hulp hierbij kunt u ons altijd mailen of bellen.

Algemene Voorwaarden
Een reisorganisator, of enig reisbedrijf, zal haar Algemene Voorwaarden zo goed als mogelijk op orde moeten hebben. Als consument is het op zijn minst aan te raden deze door te lezen. Hulp of advies nodig? Mail of bel ons gerust.

Hulp of bijstand?
ReisRecht helpt zowel de consument als bedrijf op het gebied van reisrecht, toerisme, vervoers- en consumentenrecht. Ook in het geval van voorwaarden, compliant zijn aan de geldende wetgeving of het begeleiden van bedrijven bij het opstarten van een correct opererende organisatie. Het uitgangspunt is altijd om daarbij objectief en onafhankelijk te werk te gaan en de rechten van de consument in ogenschouw te nemen.

Zie eerdere artikelen: Niet op reis; schadevergoeding en Bouwwerkzaamheden.Meerkosten of Ziek? Annuleer tijdig

Meer nieuws

Wij gaan door als u niet verder komt